Landelijke onderzoeken
De Samen Sterk onderzoeksprojecten, beiden gericht op kwetsbare zwangeren, zijn met steun van het consortium ontwikkeld en worden ook in de uitvoering gesteund door het consortium.
Naast deze onderzoeken steunt het consortium nog een aantal andere onderzoeken, die hier genoemd worden. Er wordt onderscheid gemaakt in landelijk onderzoek en regionaal onderzoek. In geval van landelijk onderzoek vindt het onderzoek niet alleen plaats in het noorden, maar ook elders in het land. In geval van regionaal onderzoek, gaat het om onderzoek dat alleen in het noorden wordt uitgevoerd.
Sinds 2019 is er binnen het consortium een werkgroep onderzoek en praktijk actief, waarin onderzoeksaanvragen die raken aan de eerste lijn, worden besproken. Deze werkgroep heeft een format ontwikkeld dat onderzoekers kunnen gebruiken bij het indienen van een vraag/verzoek bij het consortium.
Format onderzoeksvragen aan het consortium
In het voorjaar van 2022 is een filmpje gemaakt over de rol van het consortium als verbinder in de aanpak van de zorg voor kwetsbare zwangeren. In het noorden wordt veel onderzoek gedaan naar zwangeren in een kwetsbare situatie. Het consortium speelt een rol in de kennisdeling tussen onderzoek en praktijk.
. . . . . . . . . . . . . .
(Na)zorg bij een onbedoelde zwangerschap (the IPC-UP study)
- Titel:Improving seconday prevention and integrated primary care for unwanted pregnancies: insights from general practitioners, midwives, unwanted pregnant women and their significant others in the Netherlands
- Opzet van het onderzoek: We willen een beter beeld krijgen van de zorg rondom een onbedoelde zwangerschap. Dit doen we door verschillende onderzoeken uit te voeren. Zo worden gegevens van huisartsen en verloskundigen uit heel Nederland geanalyseerd, maar ook gaan we in gesprek met vrouwen die ervaring hebben met een onbedoelde zwangerschap, hun partners, huisartsen en verloskundigen. Tot slot gaan we samen met alle betrokkenen onderzoeken hoe zorgverleners vrouwen met een onbedoelde zwangerschap het beste kunnen ondersteunen.
- Hoofdaanvrager: UMCG
- Samenwerkingspartners: Dit onderzoek wordt uitgevoerd door het UMCG in samenwerking met Fiom, Consortium ZeGNN, Zorgbelang Groningen en Sterk uit Armoede.
- Looptijd: September 2021 – september 2025
- Stand van zaken (mei 2023): Om de ervaringen en behoeften rondom zorg bij onbedoelde zwangerschappen in kaart te brengen, willen we graag in gesprek met verloskundigen en huisartsen. Het is vanaf nu mogelijk om je aan te melden voor een interview. Dat kan via de website www.childbirthnetwork.nl/onbedoelde-zwangerschap
- Contactpersonen voor het onderzoek: onderzoekers Amke van Tintelen (a.m.g.van.tintelen@umcg.nl) en Lindy Beukema (l.beukema@umcg.nl).
- Meer informatie: Meer informatie over het onderzoek staat op www.childbirthnetwork.nl/onbedoelde-zwangerschap. Ook is het mogelijk om je via de website aan te melden voor een interview.
GIZ-methodiek in de verloskundige zorg
- Titel: GIZ method for parents-to-be: a shared decision-making method for the assessment of care needs in the first 1000 days
- Opzet van het onderzoek: De GIZ [Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften] is een gespreksmethodiek om samen met (aanstaande) ouders de sterke kanten en zorgbehoeften van een gezin in kaart te brengen. De GIZ-methodiek wordt veel gebruikt in de JGZ en kraamzorg, en biedt kansen voor de verloskundige zorg. Het draagt bij aan:
- gezamenlijke besluitvorming;
- een gezondere leefstijl van (aanstaande) ouders;
- continuïteit van zorg.
TNO, GGD Hollands Midden en het LUMC doen samen met praktijkorganisaties uit de geboortezorg onderzoek naar hoe de GIZ-methodiek past in de verloskundige zorg.
We zijn op zoek naar verloskundige praktijken, die deel willen nemen aan dit onderzoek en zo op laagdrempelige wijze kennis kunnen maken met de GIZ. Meer weten over het onderzoek? Neem contact op met de onderzoekers.
- Hoofdaanvrager is TNO Child Health
- Samenwerkingspartners: TNO, GGD Hollands Midden (Hecht) en het LUMC verrichten het onderzoek. Belangrijke deelnemende stakeholders zijn LEO, ZeGNN, Goede start, KNOV, NCJ, Veerkrachtige ouders en Zelfbewust Zwanger.
- Looptijd: maart 2022 -oktober 2024
- Stand van zaken per dec 2022: Het traject van co-creatie van de GIZ voor de verloskunde loopt. Doel is om medio 2023 te starten met de nieuwe GIZ voor de verloskundepraktijk. Tussen januari 2023 en dan loopt een controle onderzoek.
- Contactpersoon voor het onderzoek: Meinou Theunissen, Onderzoeker Child Health, TNO, telnr: 064 696 60 95, email: meinou.theunissen@tno.nl
- Meer weten over de GIZ? Dat kan via:
. . . . . . . . . . . . .
VOICE studie
- Titel: VOICE studie: Variations in Organisation of Integrated CarE
- Opzet van het onderzoek: De studie bestaat uit 5 onderdelen:
- Scoping Review -> in kaart brengen van elementen van organisatie van integrale geboortezorg die (mogelijk) geassocieerd zijn met maternale en neonatale gezondheid, ervaringen van cliënten en zorgverleners, zorgprocessen of zorgkosten.
- Community of Practice -> met 6 VSV’s / IGO’s (diverse groep; bv met en zonder IB, in landelijk of stedelijk gebied, meer of minder zwangeren in kwetsbare situaties etc) gaan we in focusgroepen met zorgverleners, bestuurders, managers en cliënten op zoek naar welke mechanismen er onder de elementen van organisatie liggen. Waarom werkt iets in het ene VSV of IGO wel en komt het in het andere niet van de grond/
- Inventarisatie naar elementen van organisatie van integrale geboortezorg bij alle VSV’s / IGO’s -> op basis van de bevindingen uit de scoping review en de community op practice wordt een vragenlijst ontwikkeld waarmee we de elementen van organisatie van integrale geboortezorg bij alle VSV’s / IGO’s in kaart willen brengen.
- Hypothesen over (mogelijke) associaties van elementen van organisatie van integrale geboortezorg met maternale en neonatale gezondheid, ervaringen van cliënten en zorgverleners, zorgprocessen of zorgkosten toetsen aan de DIAPER data set (RIVM/LUMC).
- Ontwikkelen van tools voor VSV’s / IGO’s op basis van bevindingen uit VOICE studie waarmee het VSV / IGO een volgende stap in organisatie van integrale geboortezorg kan zetten.
- Hoofdaanvrager is Ank de Jonge, verloskundige wetenschappen, AmsterdamUMC. Samenwerkingspartner: RIVM. Consortium ZeGNN is betrokken.
- Looptijd: 4 jaar (2022 -2026)
- Stand van zaken per sept 22: Druk doende met opstart VOICE studie, scoping review en eerste presentatie bij ALV VSV Federatie gehad om VOICE studie onder de aandacht van de VSV’s / IGO’s te brengen en de community of practice aan te kondigen.
- Contactpersoon voor het onderzoek: Jolanda Liebregts –j.d.liebregts@amsterdamumc.nl – 0653861869
- link: https://www.childbirthnetwork.nl/onderzoek/waarom-is-het-organiseren-van-integrale-geboortezorg-zo-ingewikkeld/
. . . . . . . . . . . . .
Samen Voor Gezondheid II (officieel aangevraagd als SMOOTH-study)
- Titel Samen voor Gezondheid II (officieel: SMOOTH)
- Opzet van het onderzoek:
- Het doel van het onderzoek is om de implementatie van twee integrale aanpakken voor de
samenwerking tussen het medische en sociale domein in Groningen en Zuid-Limburg te verbeteren.
Dit doen we in een samenwerkingsverband met de Academie Verloskunde Maastricht, landelijke en
regionale kennispartners en zorgverleners en vrouwen in beide regio’s. In het onderzoek borduren
we voort op de resultaten van het onderzoek Samen Voor Gezondheid, waarin we in de stad
Groningen de ervaringen met het zorgpad Vroegsignalering hebben onderzocht. - In Samen Voor Gezondheid II beginnen we met het organiseren van focusgroepen met verschillende
groepen zorgverleners (sociaal domein, verloskundigen, gynaecologen, JGZ-verpleegkundigen,
kraamzorg) en met vrouwen. We werken hierin nauw samen met de werkgroep Kansrijke Start
Groningen. Het doel van de focusgroepen is om tot concrete verbeterplannen voor de implementatie
van het zorgpad te komen. Deze verbeterplannen gaan we implementeren en vervolgens evalueren.
Voor de evaluatie van de implementatie gebruiken we meerdere onderzoeksmethoden, zowel
kwalitatief als kwantitatief. Met een vragenlijst voor zorgverleners willen we inzicht krijgen in de
factoren die de implementatie beïnvloeden. Daarnaast willen we zwangere vrouwen meerdere keren
interviewen om inzicht te krijgen in welke zorg ze hebben ontvangen hoe zij de zorg hebben ervaren.
Met behulp van kwantitatieve data gaan we de impact van de zorg op het welbevinden van zwangere
vrouwen onderzoeken. Ten slotte willen we door middel van dossier onderzoek de invloed van de
verbeterde implementatie op moeder en kind uitkomsten onderzoeken.
- Het doel van het onderzoek is om de implementatie van twee integrale aanpakken voor de
- Hoofdaanvrager: Marianne Nieuwenhuijze, Zuyd Hogeschool Heerlen
- Samenwerkingspartners: Academie Verloskunde Amsterdam en Groningen, Burgerkracht Limburg, Gemeente Groningen, GGD
Zuid-Limburg, Regionaal Consortium Zwangerschap en Geboorte Noord Nederland en Geboortezorg Consortium Limburg. - Looptijd: Vier jaar, van maart 2022 tot maart 2026
- Stand van zaken per nov 22: In september zijn we gestart met de focusgroepen. Op dit moment hebben we focusgroepen gehad
met eerstelijns verloskundigen en JGZ-verpleegkundigen. In november en december staan de focusgroepen met de Moederraad Groningen, de tweede lijn, de kraamzorg en het sociaal domein op de planning. In december koppelen we de resultaten terug aan de werkgroep Kansrijke Start Groningen. - Contactpersoon voor het onderzoek: Stella Weiland (s.weiland@umcg.nl) en Esther Feijen-de Jong (esther.feijen@inholland.nl)
- links: https://www.av-m.nl/lectoraat/onderzoeken/samen-voor-gezondheid-1
. . . . . . . . . . . . .
Het COMPLETE onderzoek
- Titel: COMPLETE study: Connecting Obstetric, Maternity and Preventive chiLd hEalTh care
- Opzet van het onderzoek: de aansluiting van geboortezorg naar jeugdgezondheidszorg (JGZ) is niet optimaal. Verbetering is essentieel voor een gezonde start, groei en ontwikkeling van kinderen, vooral kinderen uit kwetsbare gezinnen. De hoofdvraag van dit onderzoek is hoe gegevensuitwisseling en integrale samenwerking tussen geboortezorg en JGZ vorm kan worden gegeven. Het onderzoek maakt gebruik van verschillende kwalitatieve en kwantitatieve methoden zoals vragenlijsten, focusgroepen, interviews en cliënt-gerapporteerde uitkomsten en ervaringen. Op basis van de aldus verzamelde gegevens, en met gebruik van de theoretische modellen ‘participatief actieonderzoek’ en ‘netwerkinterventies’, wordt een werkwijze ontwikkeld voor de samenwerking, die wordt getest in vier proefregio’s. Andere opbrengsten zijn o.a. instrumenten voor implementatie, onderwijsmateriaal en een landelijk symposium. Kennis wordt verder verspreid via communicatiekanalen van deelnemende organisaties, publicaties, congressen en onderwijs.
- Hoofdaanvrager is het Erasmus MC; er wordt door verschillende consortia , waaronder ZeGNN, meegewerkt aan dit onderzoek.
- Toekenning dec 2019. Het project is begin 2021 van start gegaan in het noorden.
. . . . . . . . . . . . . .
Het EGALITE onderzoek
- Titel: EGALITe study: Evaluation of the implementation of the Guideline integrated birth care for Asylum seekers and development of a toolbox for Local pathways for Integrated birth care for sTatus holdErs
- Opzet van het onderzoek:
- De gezondheid van een kind tijdens de geboorte blijkt een goede voorspeller te zijn van gezondheidsproblemen op latere leeftijd. Vanuit dit besef lanceerde de Minister van VWS in 2018 het programma Kansrijke Start. Ongeveer 14% van de kinderen heeft geen goede start bij de geboorte. Weinig is bekend over de gezondheid van kinderen van vluchtelingen.
- Dit onderzoek heeft tot doel: het bereiken van integrale geboortezorg voor zwangere asielzoekers en statushouders door alle ketenpartners, GGD/GHOR, AZC’s en gemeenten.
- De onderzoekfasen zijn:
-
-
- Beschrijving van de doelgroepen en evaluatie van de richtlijnen geboortezorg asielzoekers;
- N.a.v. uitkomsten fase 1 aanbevelingen formuleren voor de ketenrichtlijn en een toolkit t.b.v. regionale implementatie;
- In 2 regio’s pilot met de aanbevelingen en toolkit;
- Landelijke implementatie van de toolkit.
-
- Hoofdaanvrager is Erasmus MC; er wordt door verschillende consortia, waaronder ZeGNN, meegewerkt. In het noorden zijn de AZC ’s in Ter Apel en Hoogeveen betrokken.
- Toekenning dec 2019. Er is een samenwerkingsovereenkomst opgesteld, die is ondertekend door het consortium.
- contact: EGALITE kernteam egalitestudie@erasmusmc.nl
. . . . . . . . . . . . . . . . .
BEAT jaundice @home study
- Titel: BEAT jaundice @home study: BEtter AssessmenT of neonatal jaundice at home
- Opzet van het onderzoek: Het project betreft evaluatieonderzoek in acht verloskundige praktijken naar drie nieuwe screeningsmethoden voor geelzucht door hyperbilirubinemie. Op dit moment wordt geelzucht beoordeeld door visuele inspectie. Maar ‘bilirubine ogen’ bestaan niet; de mate van geelzien komt vaak niet overeen met de bilirubine waarde in het bloed. Tientallen kinderen met een gevaarlijk hoge bilirubiune waarde worden per jaar opgenomen in het ziekenhuis. Een intensieve behandeling is dan nodig om te voorkomen dat er hersenschade optreedt. Er is dus behoefte aan betere screeningsmethoden voor tijdige herkenning van klinisch relevante geelzucht. De BEAT studie onderzoekt of baby’s met een te hoog bilirubine eerder herkend en behandeld kunnen worden door gebruik te maken van een huidmeter en een camera met een app op een mobiele telefoon. Hiermee kan de bilirubinewaarde snel en pijnloos bepaald worden zonder bloed te prikken. Bij sommige baby’s is het nodig om bloed te prikken, om de bilirubine waarde nauwkeurig te meten. Op basis van de bloeduitslag wordt bepaald of een baby behandeling nodig heeft voor de bilirubinewaarde. Op dit moment gebeurt deze bilirubine meting in een laboratorium. Het duurt een aantal uren voor deze uitslag bekend is. In de BEAT studie zal ook worden onderzocht of de bilirubinewaarde in het bloed betrouwbaar kan worden bepaald met een sneltest.
- Hoofdaanvrager is Erasmus MC en mede aanvrager is het UMCG. Consortium Zuidwest Nederland en ZeGNN werken mee.
- Toekenning in december 2019. Startdatum: juni 2021. Looptijd: 2 jaar.
. . . . . . . . . . . . . .
Het Centering Pregnancy/Tupperware project
- Titel: Using a combined Centering Pregnancy/Tupperware social network strategyas a means to promote integrated maternal and perinatal care among vulnerable populations
- Opzet van het onderzoek: Het voorstel beoogt om met een combinatie van een community-strategie (Centering Pregnancy) en een netwerkstrategie (Tupperware methode) het bereik van preconceptiezorg te vergroten onder een kwetsbare en moeilijk bereikbare doelgroep (lage SES vrouwen/paren met een kinderwens).
- Hoofdaanvrager is TNO. Het consortium Leiden en ZeGNN werken mee.
- Toekenning december 2019. Samenwerkingsovereenkomst is ondertekend. Het project is in juni 2020 van start gegaan.
. . . . . . . . . . . . . .
Het onderzoeksproject Nietofwelzwanger
- titel: Development of dissemination and implementation strategies to promote wider uptake and usage of the NietofWelZwanger (NWZ) Preconception Care intervention
- Opzet van het onderzoeksproject:
- Verdere verspreiding en systematische implementatie van lesmethodiek Niet of wel zwanger in het MBO
- Meerdere intermediaire gebruikers; verloskundigen, docenten, GGD medewerkers (incl. jeugdverpleegkundigen, jongerenwerkers, sense verpleegkundige)
- Kennisborging (preconceptiezorg)
- Train-de-trainer benadering
- Getrainde verloskundigen en andere intermediairs als ambassadeurs
- Implementatie en evaluatie in 3 regio’s: Zuid-Holland, Noordelijk Zuid-Holland en Drenthe (Zuid-Limburg is erbij gekomen)
- Uitgevoerd door TNO.
- Looptijd: 1 september 2018 tot 1 maart 2023
- In de regio is o.a. samenwerking met een Goede Start (KvdVK) en AVAG
- Stand van zaken begin 2021: in de periode van september 2020 t/m november 2020 is een pilot uitgevoerd. Vanaf april 2021 t/m november 2021 zijn MBO-docenten en gastdocenten getraind. Het onderzoek liep van september 2021 t/m juni 2022 en bestond uit 2 onderdelen:
- onderzoek onder MBO-studenten
- onderzoek onder (gast)docenten van Nietofwelzwanger.
- contact: Katharina Preuhs, TNO katharina.preuhs@tno.nl
. . . . . . . . . . . . . .